De Leuningjes

(Tot aan de naamswijziging in Irenestraat)

Op een kaart van Kruikius uit 1712 is een pad getekend vanaf de Heerenwegt (Voorstraat) naar de Nieuweweg, zie rode stippellijn. De latere Leuningjesl Er loopt ook een zijpad, zie groene stippellijn naar (vermoedelijk) de boerderijen van (om ze nu maar zo noemen ) M. v.d. Hark en Jac. Helderman.

Wanneer de naam Leuningjes precies ontstaan is, is niet te achterhalen. In het doopboek van de Bartholomeus parochie staat tot1886, als men uit die buurt kwam: geboren in het dorp. Vanaf 1886 wordt de naam Leuningjes genoemd in dat doopboek.
De straatnaam Leuningjes zal waarschijnlijk ontstaan zijn doordat bewoners van die buurt het pad “Leuningjes” noemde, ook wel Leunikies. Overleveringen zeggen:
'Genoemd naar de leuningen van een brugje in het laantje naar de Nieuweweg.' Anderen zeggen: nadat er een kind verdronken was en mensen te water raakten in de sloot langs dat pad, heeft men langs die sloot leuningen ( hekwerk ) aangebracht.
Er was nog geen straatverlichting. Als het donker was had men slecht zicht. Het was na zonsondergang tot zonsopgang daar verboden te fietsen. (Raadsbesluit 10-12-1904)

 

 

 

 

Brugje in het pad met huis van de fam. Kester. Er was toen verlichting aan de houten paal

 

 

 

 

Op 21 augustus 1902 verkoopt Maria Lunenburg tuinierster, weduwe van Johannes van Dijk, aan Johannes Th. A. Weitjes arts, Petrus van Paassen tuinier en Nicolaas J. van Kester tuinier, een Westlands tuintje met opstanden en getimmerte te Poeldijk, welk sinds 1878 in bezit was van Johannes van Dijk. ( Koopakte 1902-127 notarieel Naaldwijk,Notaris Lagerweij.) Aan de Leuningjes dus. Groot 52 are en 23 ca.
In september 1902 gaan Th. Weitjens, arts, P. v. Paassen, tuinier en J. van Kester, tuinier een vennootschap aan ” Met het doel om voor gemeenschappelijke rekening huizen te bouwen en deze te verhuren of te verkopen”, op de tuin die zij gezamenlijk hebben gekocht. Tussen 1902 en 1912 worden er 42 huizen gebouwd. In 2 zijstraatjes aan beide zijden 7 woningen. Die straatjes liepen dood. Straat breedte ± 5 meter. En nog 14 in de doorgaande straat naar het smalle pad. Voor het dempen van een sloot, leggen van een riool, bestrating en opruimen van een vuilnishok neemt de gemeente de helft van de kosten voor haar rekening.


In 1912 wordt de vennootschap ontbonden. Bij de verdeling gaan naar Dr. Th. Weitjens en Nicolaas van Kester 12 woningen en naar P. van Paassen 18 woningen. In de volksmond gaat dan het eerste straatje (vanaf de Voorstraat ) “Pieterstraat” en het tweede straatje ” Nicolaasstraat” heten, naar de voornamen van de eigenaren. In een raadsvergadering van 21 april 1923 worden diverse straatjes een officiële naam gegeven ” Leuningjes I ” en de z.g. Pieterstraat en Nicolaasstraat resp. te noemen: Leuningjes, II en III.

       

                      Een van de straatjes in 1978-1979 afgebroken                                                                         Achterkanten tussen twee rijtjes huisjes

 

 

In 1920  wil  P. van Paassen 18 woonhuizen met erf verkopen.

 

Het kadaster sectie no. K1981 de grond tussen twee rijen huisjes ( achterkanten). no. K 1986 het  laatste stukje Leuningjes  vanaf dat straatje tot nu de Jan Barendselaan. De overige  kadaster no. zijn huisjes.                               

De toen geldende huisnummers waren C  241 t/m C 258

De huur van 16 woningen was f. 1,50 per week, en één woning K 1719 was f.2,50 per week

 

 

 

 

 

 

De verkoop werd opgehouden; ze brachten te weinig op. In de archieven zijn latere eigenaren (huisjesmelkers) te vinden o.a. Lock, Lemkert, Langeveld , en van Tol, maar ook particulieren eigenaren die één huisje hebben gekocht.

 

 

 

Krant van 21-08-1920

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Aan de andere kant van de Leuningjes staan wat jongere huizen maar ook oudere. Direct rechts van uit de Voorstraat staat een flink vroeger( winkel pand). In de jaren ‘30 had Joost Olierook daar een groentewinkel met een hal. Daarnaast was Oostdijk, een elektriciteit artikelen winkel. Juli 1952 stopt het bedrijf. Nic. v.d. Valk gaat in die winkel en heeft vanaf 1953 lange tijd er een melk /zuivelwinkel gehad. Dit pand heeft een rijke geschiedenis, die begint bij de twee huizen aan de “Heerenwegt” ( Voorstraat 50 en52 )

 

Winkel van Nic.van der Valk “Het zuivelhuis”

 

In het jaar 1816 verkoopt de landbouwer Ary van Veen uit Naaldwijk aan Pieter Jacobszoon Goeijenbier uit Poeldijk “ Een huijs met erve met een hoekje tuin en een daarnaast staand huijs met een perceel tuijnland groot 1 morgen en 2 hond met getimmerten en beplanting in de gemeente Loosduinen “ ( tussen 1812 en 1819 was dat deel van Poeldijk gemeente Loosduinen)
1832. Is er een boedelscheiding na overlijden(1-8-1836) van de echtgenote van Pieter Jac.z Goeijenbier, Beatrix van Veen
1846. Openbare verkoping door de erfgenamen van Pieter Jac.z. Goeijenbier overleden17-04-1844, Jan Goeijenbier en zijn stiefmoeder Maria Bronswijk.
In de akte staat: “ Een ruim huis, met koeien /paardenstal, hooiberg en wagenschuur  en verder getimmerten ( de plaats waar dit pand in de Leuningjes staat) en nog een huis met tuin en boomgaarden groot ruim een bunder ( 10. 000m² )” verkocht aan Willem Zuijderwijk de Oude.
1865.Boedel verdeling na overlijden op 08-07-1864 van Willem Zuijderwijk de Oude. “De huizen nu gemerkt  C 135, daar annex koeien paardenstalling , hooiberg en wagenschuur en verder getimmerten en een daarnevens  staand huis C 136.”  Dit alles gaat naar dochter Johanna Zuijderwijk, vrouw van Gerrit van den Berg Engelsz.
1885.Johanna Zuijderwijk overleden 13-2-1885. Gerrit van den Berg Engelsz. wordt bij afgegeven legaat  eigenaar van onroerende goederen. Uit dat huwelijk komen 8 kinderen. Een van de acht kinderen, Cornelia huwt met Nicolaas v.d. Knaap, die later eigenaar wordt van de huizen  opstallen en tuin.
Het is moeilijk te achterhalen wat er toen gebeurde ( de kadaster nummers veranderen steeds.)
Er komen scheidingen van boedel, diverse verkopen, afbraak, en herbouw in 1911( meestal gebeurde dat op het oude fundament).In 1912 een verkoop aan Adrianus v.d. Valk. In 1926 wordt zijn zoon, Willem van der Valk eigenaar die ook weer gedeeltelijk sloopt, herbouwd en verhuurd aan Oostdijk, J. Nederpeld > Joost Olierook.  In 1966 is er ook nog brand geweest in het rechtergedeelte wat Joost Olierook huurde en is toen verbouwd zo het er nu uit ziet. Bij boedelscheiding komt dit pand aan de zoon van Willem van der Valk, Nico van der Valk.
 
Naast het pand liep een pad (nu Fonteinstraat) evenwijdig aan de Voorstraat. Daar woonde o.a. Vijftigschild. Na dat pad, verder de Leuningjes in woonde E. Mareé Timmerbedrijf, dan H. Mens de Loodgieter hij had ook een winkel met huishoudelijke artikelen. Dan een pad met een vrij oud pand eigendom van Van Luik. In een van die drie/vier huisjes woonde Witteman die een oliehandel had, later overgenomen door W. v.d. Kamp. Na het pad/slop stond een pand no 13a, waarin J. Nadorp in november 1929 een drukkerij opende. Later verhuisde hij de drukkerij naar de Voorstaat. Adr. v.d. Knaap begon daar toen een bloemenwinkel, daarna kwam Leo de Kok in die winkel die weer naar de Voorstraat in een z.g. dagwinkel ging.
Aan de linker kant van af de Voorstraat was een winkel van C. v. Velthoven, handel in kunstmest en tuinbouwbenodigdheden, hij had opslag in de oude boerderij achter de winkel.

 

Boerderij van C. van Velthoven.                                    Foto Carla Spitser

 

 

 

 

 

 

Het volgende huis was de winkel van Boonekamp ( koffie thee en grutterswaren) zo het toen hete. Toen de winkel gesloten werd vestigde W. Veerkamp zich daar. Verder op P. v. Dijk, de herenkapper en naar ik meen was daar eerder een vishandel Kauwenhoven “Fiat”. Een winkel die steeds leeg was.
Als laatste P. Luiten, fietsenhandel en werkplaats. Later van Es “Covanes”. en van Swieten.

Het veranderde daar in 1943 wel wat door de aanleg van een zandlichaam voor de Breeweg /Jan Barendselaan.

 

 

 

 

 

Na P. Luiten hield het brede gedeelte in de dertiger jaren op en begon het smalle laantje naar de Nieuweweg. Het laatste stuk kolenas pad was weer breder gemaakt door aankoop van grond van de Bloemenveiling 1941. September na de bevrijding was daar een kermis. In 1952 gaat de gemeente, na diverse aankopen van grond en huizen over tot verder verbreden en bestraten van dat Leuningjespad, met gebruikte klinkers die vrij komen van de herbestrating van de Herenstraat in Monster.
Er kwam ook nog een smal paadje vanaf de Nieuwstraat op de Leuningjes uit bij P. Luiten. In 1950 is dat pad van de Nieuwstraat naar de Leuningjes iets verbreed en bestraat. Er was daar geen auto verkeer mogelijk. Het pad verdween bij de bouw van de winkels aan de Jan Barendselaan. Er kwam een uitrit van uit de Dahliastraat.
Langs het Leuningjespad naar de Nieuweweg stonden diverse huizen “ Huize Vrederust “ In 1936 gehuurd door P. Witkamp. Verder nog huizen van de families van Kester, die daar tuinen hadden. Er stond ook nog een oude woning waar de fam. Vogels in heeft gewoond. Het was toen al een “onbewoonbaar verklaarde woning”. Er staan nu nog een paar particulieren huizen. In 1926/1927 zijn door H. v. Amstel vier huizen ( twee onder een kap) gebouwd. Aan het eind van het pad stond een oud pand dat bewoond werd door de fam. Paalvast en de fam. Van Noord.
In 1953 gaat de gemeente tuinen aankopen van de fam. Kester en nog wat huizen om te slopen, voor de bouw van een school.